Als voorzitter van de vereniging Bewoond Bewaard maak ik hierbij van de mogelijkheid gebruik te reageren op de Kabinetsvoorstellen Wet werkelijk rendement box3.
Een heffing op de fictieve vermogensaanwas of -winst in geval van Rijksmonumenten is strijdig met de doelen van de Erfgoedwet. Onderstaande overwegingen en opmerkingen geven aanleiding tot een toevoeging aan het wetsvoorstel ten behoeve van onroerende vermogensbestanddelen, die gekwalificeerd zijn als Rijksmonument.
Zowel het voorstel van een vermogensaanwasbelasting met een jaarlijks forfait als een vermogenswinstbelasting met een jaarlijkse heffing op de inkomsten ( na aftrek van kosten) leiden tot een kaalslag van het particuliere eigendom van gebouwd en groen monumentaal erfgoed.
De erfgoedwet verplicht tot onderhoud ( bescherming tegen achterstallig onderhoud ) en instandhouding ( tegen teloorgang ). Het onderhoud van Rijksmonumenten ( variërend van woonhuizen, molens, kerken tot industriële complexen ) en groen erfgoed ( variërend van tuinen, parken tot bossen) vergen erg veel onderhoud, dat in toenemende mate duurder en complexer wordt ( klimaatverandering en stijgende materiaal- en loonkosten). De nu voorgestelde heffingen zullen de financiële ruimte daarvoor in ernstige mate verminderen, waarmee het algemeen belang bij instandhouding van ons cultureel erfgoed wordt bedreigd.
De variant van een forfait voor het eerste onroerend goed in box 3 leidt wederom tot een fictieve heffing, hetgeen door de Hoge Raad inmiddels is beoordeeld als ( mede op basis van internationale verdragsbepalingen) strijdig met het eigendomsrecht. Indien er uit het vermogensbestanddeel feitelijk geen inkomsten worden gegenereerd, mag daarover ook geen fictieve heffing plaatsvinden.
Iedere variant van een vermogensaanwas en of -winstbelasting op de inkomsten van een Rijksmonument leidt ertoe dat er minder middelen beschikbaar zijn voor het noodzakelijke onderhoud en instandhouding.
Al met al is het van belang om vast te stellen dat circa 40.000 Rijksmonumenten in particulier eigendom een aparte categorie vormen die fiscaal anders moeten worden geduid.
Een verbijzondering van de vermogensaanwas en of -winstbelasting voor Rijksmonumenten is een passende oplossing voor de bovengenoemde problemen. Zij is goed verdedigbaar in het licht van de begrenzing van Rijkswege door de registratie als Rijksmonument én het evidente algemeen belang bij het behoud van het culturele erfgoed in ons land.
Vanzelfsprekend ben ik bereid om het een en ander nader toe te lichten.
Prof. Dr. R.G.J. Westendorp, Voorzitter.