Naam auteur: admin

Vandaag heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed alle beslissingen op de instandhoudingssubsidie 2015 per post verzonden. Heeft u hiervoor in 2015 een aanvraag ingediend, dan weet u dus binnen enkele dagen of u subsidie krijgt. Lees meer hierover op de website van Cultureel Erfgoed.

Energiebesparing, lokale en collectieve energie-opwekking en energietransities zijn een trend. Meer en meer in de vorm van een Energy Service Company (ESCo), waarbij de energielasten niet alleen sterk worden teruggedrongen, maar deze energiebesparing daarbij wordt benut als ‘co-financier’ voor een algemene kwaliteitsimpuls van het gebouw. Doordat de energiedienst wordt uitbesteed, wordt de opdrachtgever bovendien ontzorgd. Dankzij het energieprestatiecontract heeft ook de ESCo belang bij maximale energiebesparing, hetgeen resulteert in de typische win-win situatie die hoort bij de innovatieve contractvorm.

Op het Symposium ‘De ESCo als versterking van verduurzamingsplannen van uw monument(en)’ wordt ingegaan op de condities voor energiebesparing bij karakteristieke bebouwing. Aan welke voorwaarden moet worden voldaan om tot een strategie te komen die leidt tot een slimme verduurzaming van het bebouwde cultureel erfgoed? Welke stimuleringsinstrumenten zijn daarbij gewenst en mogelijk? Welke rol heeft de (lokale) overheid te vervullen? En welke de financiële instellingen, zoals banken en fondsen? Waar liggen uw kansen en waar liggen ze niet? Welke kenmerken maken uw ESCo-business case sterker en welke zwakken ze juist af? Deze vragen staan centraal tijdens de ESCoNetwerk.nl bijeenkomst in Den Bosch.

De BrabantHallen Den Bosch | 16 april 2015

16-17-18 april 2015 – ‘s-Hertogenbosch

Tijdens de achtste Nederlandse Restauratiebeurs worden o.a. 4 symposia georganiseerd.
Wilt u het hele programma zien, ga dan naar www.restauratiebeurs.nl Registreer nu online, dan ontvangt u korting op uw entreebewijs!

Het pand De Oere 10 heeft na vele jaren zijn oorspronkelijke tuitgevel teruggekregen. Dat dit gelukt is mag een wonder heten, want het terugbrengen van een gevel stuit bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed als snel op bezwaren. Dank zij de steun van wethouder Pytsje de Graaf en haar ambtenaren is het plan uiteindelijk toch werkelijkheid geworden. Architect Siebe van Seijen van Adema Architecten te Dokkum heeft de gevel met behulp van oude foto’s weer weten te reconstrueren. Vervolgens heeft bouwbedrijf Dijkstra-de Graaf uit Engwierum zijn restauratie vakmensen Klaas Jenne Wouda en Klaas Willem Zweering aan het werk gezet. Zorgvuldig is de oude gevel weer steen voor steen opgebouwd. Dit oudste nog bestaande huis van Moddergat dateert uit 1684, toen het als boerderij gebouwd werd door Frans Fetzes en zijn vrouw Ettie Hooghacker. Voor de zware draagbalken gebruikte men boomstammen, die het jaar daarvoor gekapt waren, zo ontdekte Siebe van Seijen toen hij een jaarringenonderzoek uitvoerde. Vanaf 1750 is het twee eeuwen lang een vissershuis geweest. Sinds enkele jaren heeft het huis de naam: “De Vrouw Trijntje”, naar het vissersschip dat in 1883 verging en waarvan de bemanning in het huis woonde. Schipper Tiete Waeltjes Post en zijn vrouw Trijntje Thomas Fokkens woonden hier vanaf 1853. Zij kwam in het kraambed te overlijden, waarna Tiete zijn blazer naar haar vernoemde. Nu staat deze scheepsnaam op de deurpost geschilderd.
Het huis is opgetrokken uit Friese geeltjes. Deze werden destijds in Harlingen gebakken. Het is het enige woonhuis in Moddergat van deze steen. Op Schiermonnikoog daarentegen zijn vrijwel alle commandeurshuizen van deze steen opgemetseld. De gelijkenis met dit vissershuis is treffend, maar dit 17e eeuwse huis is ouder. Dank zij het enthousiasme van de Gemeente Dongeradeel en de steun van de DOM Paesens-Moddergat heeft het pand zijn oude glorie herkregen.

Eigenaren van rijksmonumenten kunnen sinds 2006 instandhoudingssubsidie aanvragen voor onderhoud van hun monument. Deze regeling wordt uitgevoerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en is in 2013 aanzienlijk gewijzigd. De Rijksdienst doet onderzoek naar de effecten van deze wijziging en zet daarom een enquête uit bij alle eigenaren die sinds 2006 instandhoudingssubsidie hebben aangevraagd.

Een belangrijk onderdeel van dit onderzoek is de vraag hoe monumenteigenaren de subsidieregeling ervaren en wat de invloed is van de wijzigingen in 2013. Zo is het subsidiepercentage nu voor iedereen 50% en worden de maximale subsidiabele kosten – behalve voor molens, archeologie en groen – vastgesteld op basis van de herbouwwaarde van een monument. Door deze wijzigingen is de eigen bijdrage van de meeste eigenaren omhoog gegaan ten opzichte van de oorspronkelijke regeling uit 2006.
Daarnaast wil de Rijksdienst graag weten welke overwegingen een rol spelen bij de beslissing om subsidie aan te vragen.

Eigenaren ontvangen eind februari per brief een uitnodiging voor het onderzoek. De enquête bestaat uit een korte, digitale vragenlijst. Het beantwoorden van de vragen duurt ongeveer 15 minuten.

Heeft u in de periode 2006-2014 instandhoudingssubsidie aangevraagd? Wilt u deelnemen aan het onderzoek, maar heeft u begin maart nog geen uitnodiging ontvangen? Neem dan contact op met de InfoDesk, 033-42 17 456 of info@cultureelerfgoed.nl.

Deelname aan het onderzoek is mogelijk tot en met 22 maart 2015.

Amsterdam 16-02-2015.

Geachte leden van Vaste Commissie van OCW,

Op 3 februari heeft de Koninklijke Nederlands Oudheidkundige Bond een brief gestuurd naar de leden van de Vaste Commissie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap waarin gepleit wordt voor het opnemen van een actieve Instandhoudingsplicht in de op 23 februari a.s. te behandelen Erfgoedwet.

De instandhoudingsplicht wordt al 100 jaar door de Koninklijke Nederlands Oudheidkundige Bond (KNOB) bepleit. Ook de vereniging Bewoond Bewaard maakt zich zorgen over de Instandhouding van monumenten, maar is van mening dat de problemen niet met een instandhoudingsplicht moeten of kunnen worden opgelost.
Volgens de huidige wetgeving mogen monumenten niet beschadigd, vernield of (zonder vergunning) worden gewijzigd. De overheid kan dus optreden wanneer een monument wordt gewijzigd zonder vergunning. Maar ook kan worden opgetreden wanneer er sprake is van verwaarlozing waardoor het voortbestaan van het monument in gevaar komt. Denk aan gebroken beglazingen, ramen en deuren die niet sluiten, gaten in dakgoten en hemelwaterafvoeren. De mogelijkheid om dit instrumentarium te gebruiken is in jurisprudentie bevestigd. Dat gemeenten niet altijd gelijk krijgen ligt aan het feit dat zij te laat of niet optreden (en soms een combinatie van die twee).

Het probleem is niet het ontbreken van het instrumentarium, maar een gebrek aan capaciteit (of de wil) om ook daadwerkelijk te handhaven. Er is een gebrek aan monumentenambtenaren die snel en adequaat reageren op meldingen van inwoners dat er weer ongeoorloofd wordt verbouwd, dat er snel in de container gekeken moet worden wat daar allemaal ligt. Monumentenambtenaren moeten de wijk in, hun ogen en oren de kost geven, hier en daar een praatje maken om te zien hoe het gaat. Als er signalen zijn dat het onderhoud achteruit gaat poolshoogte nemen: wat zijn de problemen, hoe kunnen die worden opgelost, kan de gemeente helpen. Een instandhoudingsdialoog, dat beter past in deze tijd dan de instandhoudingsplicht en er mogen betere en duurzamere oplossingen van worden verwacht. De invoering van een instandhoudingsplicht levert aanzienlijk minder resultaat op dan het heroverwegen van bezuinigingen op monumentenamtenaren.

Daar waar sprake is van onwil, van opzettelijke verwaarlozing en het gesprek mogelijk is kan de gemeente het bestaande instrumentarium inzetten. Dat is ook het standpunt van de minister en daar sluiten wij ons graag bij aan.

Nel Viersen, voorzitter bewoond Bewaard

ERM (Stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg) heeft allerlei maatregelen op een rij gezet om tot een goede balans tussen comfort, energieverbruik en monumentale waarden te komen. De brochure is uitgegeven in de vorm van een waaier. Kosteloos te bestellen via secretariaat@stichtingERM.nl of te downloaden:http://www.stichtingerm.nl/doc/WAAIER%20DUURZAAMHEID%20def.pdf

Voor de meeste woningen en utiliteitsgebouwen (zoals kantoren, scholen of ziekenhuizen)
is een energielabel bij verkoop of verhuur verplicht. Lees hier meer over in deze bijlage geen energielabel monumenten 08012015.

ESCoNetwerk organiseert i.s.m. Unica, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, Triodos Bank en Architectenbureau van Stigt een gratis seminar over het verduurzamen van monumentale panden. Centrale vraag deze middag: Hoe kunt u historische gebouwen verduurzamen, nieuw leven inblazen en als kostenpost schrappen? Hoe u dat kunt doen, volgt aan de hand van de praktijkcase ” De Hallen” in Amsterdam, een oude tramremise die is omgetoverd tot multifunctioneel centrum middels een ESCo-constructie. U krijgt tijdens dit seminar een rondleiding door het monument en wordt daarna geïnformeerd over de aanpak. Na afloop van dit seminar bent u geïnformeerd over wat er nodig is om monumenten te verduurzamen en te upgraden.

Datum: 21 januari 2015
Start rondleiding: 13.00 uur
Start seminar: 14.00 uur
Kosten: Dit seminar is gratis voor (de)centrale overheden, gemeentes, gebouw-eigenaren en -gebruikers.

Inschrijven: U kunt zich (gratis) aanmelden via secretariaat@esconetwerk.nl o.v.v. ‘Monumentale panden verduurzamen’. Meer informatie treft via deze link aan: http://www.esconetwerk.nl/Monumentale-panden-verduurzamen-met-een-ESCo—Hoe-kunt-u-historische-gebouwen-nieuw-leven-inblazen-en-als-kostenpost-schrappen</p

‘Het recht van de eigenaar kon niet teveel worden beperkt zonder dat de gemeenschap daar iets tegenover zou stellen. Er moest een balans gevonden worden tussen de beperkingen die het hebben van een monument met zich meebracht en de ondersteuning van de eigenaar bij het in stand houden van zijn monument’. Deze overwegingen, na te lezen in het Jaarboek Monumentenzorg 1997, speelden een grote rol bij de totstandkoming van de allereerste Monumentenwet. Dat ’voor wat hoort wat’ principe lijkt geheel uit het oog te zijn verloren. Nadat een pand op de monumentenlijst is geplaatst moet de eigenaar het tegenwoordig over het algemeen maar zelf verder uitzoeken. Natuurlijk zijn er nog steeds BRIM subsidies (als je geluk hebt) of laagrentende leningen van het NRF voor restauraties. Voor die particuliere eigenaren die een serieus inkomen hebben is de fiscale aftrek nog interessant (totdat de plannen van de commissie Dijkhuizen gerealiseerd worden). De eigenaar hoeft nog net geen dankjewel te zeggen, maar dat gevoel bekruipt je soms wel eens als je naar de discussies om je heen luistert. Een monument is natuurlijk een prachtig bezit, maar zeker niet zorgeloos. In het in stand houden gaat veel tijd, energie en geld zitten. Subsidie is dan een welkom steuntje in de rug, maar meer ook niet.
Het overgrote deel van de monumenten (90%) is goed tot zeer goed onderhouden. Een instandhoudingsplicht is wellicht relevant voor de overblijvende 10%. Uiteraard zullen er eigenaren zijn die hun pand bewust laten versloffen om er uiteindelijk (financieel) beter van te worden. Maar in hoeveel gevallen zit er iets anders achter? Geen onwil, maar een onverdeelde erfenis, ziekte of werkeloosheid? Of andere overheidsplannen/maatregelen die een deadlock veroorzaken (bijv. Reuvensweerd te Brummen). Het opleggen van een instandhoudingsplicht helpt in die gevallen niet, wel een goed gesprek en het aanbieden van daadwerkelijke hulp, financieel of anderszins. Dan komen we hopelijk ook weer tot een gesprek over de fundamenten van de regeling: beperking van de eigendomsrechten in het belang van de gemeenschap, maar niet zonder dat daar iets tegenover staat.

Wenst u meer inzicht te krijgen in deze materie, kom op vrijdag 9 januari naar de Studiedag Erfgoedwet en instandhoudingsplicht.